Bảng chữ cái tiếng Việt

Thứ tự bảng chữ cái theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo từ nguyên âm đến phụ âm như thế nào? Làm sao để giúp trẻ học bảng chữ cái tiếng Việt hiệu quả? Tất cả các câu hỏi này sẽ được oneclassgiải đáp kỹ lưỡng trong nội dung dưới đây. Mời các bậc phụ huynh cùng tham khảo để tìm ra phương pháp dạy trẻ tốt nhất.

1. Tìm hiểu về bảng chữ cái tiếng Việt

Khi không có phương pháp và kĩ năng kèm con học sẽ khiến cha mẹ cảm thấy khó khăn trong việc hỗ trợ con học chữ cái tiếng Việt. Trước tiên, nhằm tạo sự vui vẻ và đam mê việc học, phụ huynh nên nắm vững một số thông tin dưới đây:

1.1. Bảng chữ cái tiếng Việt là gì?

Bảng chữ cái được định nghĩa là một tập hợp nhiều ký hiệu, mỗi ký hiệu thường đại diện cho một âm vị trong ngôn ngữ nói. Tương tự, bảng chữ cái tiếng Việt là tập hợp các ký hiệu theo chữ Latinh; được sử dụng nhằm mục đích tạo thành chữ có nghĩa và ghi chép lại cách phát âm của người Việt dưới dạng văn bản.

Bảng chữ cái đó sau này chính là chữ Quốc ngữ lần đầu xuất hiện trong khoảng thời gian từ năm 1618 cho đến 1625 bởi Alexandre de Rhodes – nhà ngôn ngữ học người Pháp và nhiều người khác với mục đích truyền giáo vào Việt Nam. Qua nhiều lần sửa đổi và cải tiến, đến những năm thuộc thế kỷ 19 chữ Quốc Ngữ ngày càng thông dụng và trở thành văn tự chính thức của Việt Nam cho tới thời điểm hiện nay.

1.2. Bảng chữ cái tiếng Việt có bao nhiêu chữ cái?

Năm 2024, theo quy chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, bảng chữ cái tiếng Việt có 29 chữ cái (bao gồm các nguyên âm đơn, phụ âm đơn), 10 chữ số và 5 loại dấu thanh như sau:

• 29 chữ cái: A, Ă, Â, B, C, D, Đ, E, Ê, G, H, I, K, L, M, N, O, Ô, Ơ, P, Q, R, S, T, U, Ư, V, X, Y.

• 10 số: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

• 5 loại dấu thanh: huyền ( \ ), sắc ( / ), hỏi ( ? ), ngã ( ~ ), nặng ( . )

Đây là kiến thức căn bản mà mỗi học sinh lớp 1 cần phải nắm vững trong quá trình học tập và rèn luyện.

Đều bắt nguồn từ tiếng Latinh, tuy nhiên bảng chữ cái tiếng Việt có một số khác biệt so với bảng chữ cái tiếng Anh cả về số lượng và thành phần chữ cái trong bảng. Trong bảng tiếng Việt có xuất hiện của một số chữ cái như: ă, â, đ, ê, ô, ơ, ư – đều có dấu. Đây là điều đặc biệt vì chỉ có tiếng Việt mới xuất hiện các nguyên âm phụ âm có thanh điệu luyến láy.

1.3. Cách phát âm bảng chữ cái tiếng Việt chuẩn xác nhất

Trong một vài năm trở lại đây, có một số cải cách giáo dục được đưa ra và áp dụng với chương trình dạy và học ở bậc Tiểu học. Vì vậy, có khá nhiều thay đổi trong cách phát âm bảng chữ cái mà phụ huynh có thể bỏ lỡ.

Bảng dưới đây sẽ liệt kê chi tiết cách phát âm đúng chữ cái theo chương trình đổi mới hiện nay:

Một số thay đổi trong cách phát âm chữ cái (K) và (Q):

Trước đây ở lứa tuổi của các phụ huynh thường phát âm chữ cái (K) là /ca/, chữ cái (Q) là /quy/. Tuy nhiên, tới năm nay bộ Giáo dục và Đào tạo đã thay đổi phát âm hai chữ cái đó lần lượt thành /cờ / và /cu /. Phụ huynh khi dạy con học bảng chữ cái cần hết sức lưu ý điều này.

1.4. Tổng hợp các nguyên âm, phụ âm trong bảng chữ cái tiếng Việt

Nắm vững kiến thức liên quan tới nguyên âm, phụ âm giúp trẻ tiếp thu bảng chữ cái một cách nhanh chóng và hiệu quả.

1.4.1. Nguyên âm tiếng Việt

Là những âm khi ta đọc luồng khí từ thanh quản tới môi không gặp phải trở ngại nào. Các nguyên âm có khả năng đứng riêng lẻ hoặc kết hợp với các phụ âm khác thành tiếng hoàn chỉnh.

Trong tiếng Việt ghi nhận có 12 nguyên âm đơn đó là: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y và 3 nguyên âm đôi là: ua – uô, ia – yê – iê, ưa – ươ.

1.4.2. Phụ âm tiếng Việt

Trái với định nghĩa nguyên âm, phụ âm là những âm khi ta đọc luồng khí từ thanh quản tới môi gặp cản trở và không tạo thành tiếng. Chính vì vậy mà phụ âm không thể đứng một mình riêng lẻ được. Đây cũng là một dấu hiệu phân biệt rõ ràng giữa nguyên âm và phụ âm trong tiếng Việt.

Liệt kê các phụ âm tiếng Việt: b, c, d,đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x. Trong số này, có một số phụ âm có thể kết hợp với nhau tạo thành phụ âm đôi như là: th, ph, tr, ch, gi, nh, ng, kh, gh và phụ âm ba là ngh.

Khi kết hợp các nguyên âm, phụ âm với nhau thì tiếng Việt có bao nhiêu từ? Câu trả lời là không thể kể hết được, chính điều này đã tạo nên sự giàu đẹp của ngôn ngữ Việt.

1.5. Chữ cái tiếng Việt có mấy cách viết

Thông thường, các chữ cái tiếng Việt thường được thể hiện theo hai thể chính đó là: thể chữ in và thể chữ thảo. Thể chữ in thông dụng hơn, thường được bắt gặp trong các ấn phẩm đại chúng như: sách giáo khoa, báo, trang web, sách, tài liệu đại chúng, truyền hình. Các chữ cái được viết tách rời, không có liên kết giữa các chữ với nhau.

Còn đối với thể chữ thảo thường bắt gặp trong chương trình đào tạo cấp Tiểu học, kiểu chữ này dễ viết có sự nối liền giữa các chữ cái trong một từ. Chắc hẳn rất nhiều phụ huynh đã từng dành rất nhiều thời gian để làm quen và học cách viết thể chữ này.